René Char (1907–1988)

Dit is mijn eerste kennismaking met René Char (1907-1988), één van de meest gevierde Franse dichters van de 20ste eeuw. Ik had dus wat goed te maken. Mijn Frans is redelijk goed, maar poëzie is toch van een andere orde. Daarom heb ik graag tweetalige publicaties, met het origineel en de vertaling. Meestal staan daar ook toelichtingen bij, zodat niet alleen de vertaling een hulp is, maar je ook meer inzicht krijgt in de meerlagigheid van het origineel. En dat is ook in deze uitgave het geval, en ook nodig, moet ik zeggen.
Niet dat Char een berucht hermetisch schrijver is. Maar veel van zijn gedichten verwijzen naar plaatsen, mensen en gebeurtenissen uit zijn eigen kring en dan verheldert het toch wel wat als je iets meer weet van de achtergrond. Ja, ik weet het wel, poëzie moet voor zichzelf spreken. En dat is ook wel zo bij Char. Vooral zijn muzikaliteit sprak me aan, een verfijnde muzikaliteit, die niet gericht is op gemakkelijk effectbejag, want elk woord dekt ook een lading. En dan merk je hoe intens zijn poëzie is, en hoe hij ook ‘de grote greep’ aandurft, de hele kosmos betrekt bij het microgebeuren waarover hij schrijft.
Opvallend is de veelvormigheid van zijn poëzie: niet alleen de klassieke gedichtvormen zijn aanwezig, maar ook gewone (nou ja, wat heet gewoon) aforismen, en toch tamelijk wat prozagedichten. Ik merk, en dat is niet de eerste keer, dat vooral die laatste mijn voorkeur wegdragen. Ik vrees dat ik een prozaman in hart en nieren blijf. Maar René Char, daar ga ik zeker meer van lezen!… (més)