There appeared to be a fucund period where I couldn't stop reading Gunter grass. This time is highlighted in my memory but eternal sunshine and febrile trips to Bloomington. I finished thsi one sitting in the Highlands, amazed at teh disocurse, the counterarguments, the sage handle on it all. What was truly breathtaking that the book was so germane 25 years after its publication. ( )

Stylistically, an interesting read, but GG isn't the Joyce of "Ulysses" or the Dos Passos of "USA". A high school teacher has to confront the conundrums of the liberal conscience while those around him try out various forms of extremism. The story can be confusing, but the irony is first rate. ( )

Een leraar moet zich door een tandarts laten behandelen. Om de patiënten van het boren etc. af te leiden, heeft de tandarts een tv bij de behandelstoel geplaatst. Daarop ziet de leraar beelden uit zijn leven afgespeeld en hij gaat met zichzelf en met de tandarts daarover in gesprek. Ook een collega/vriendin is sterk met haar verleden bezig. Zij was een fanatiek lid van de BDM, bij hem gaat het meer om de verloofde die voor hem zijn opleiding tot leraar betaalde. Het verleden is de nazi-tijd. Nu speelt de oorlog in Vietnam. Die is weliswaar ver weg, maar de jeugd wil iets tegen de gruwelijkheden doen en demonstreert. Een van de beste leerlingen wil ook een daad stellen: hij wil zijn liefste bezit, zijn hond, voor de ogen van de taartjes etende huisvrouwen verbranden. Uiteindelijk komt het niet zo ver. De vraag is of de leerling later net zo met zijn verleden zal worstelen als de leraren. De laatste regel van het boek: "Niets is bestendig. Steeds nieuwe pijn." En dat gaat niet alleen over kiespijn.

Kinda long and hard to follow, but about midway through the protagonist gets into a comical debate with a hotheaded student radical about how one should feel about little old German ladies eating coffee cake in cafes and in the course of it comes up with the best counter-argument to puritanical anti-consumerism that I have ever read. ( )

To be quite honest, although I remember reading this 30 years ago, I don't recall it well enough to make a reliable rating! ( )