De que maneira um homem vigoroso, que passou décadas acreditando no trabalho duro como o método ideal de justificar a própria existência, pode lidar com a certeza aterradora de que vive “totalmente isolado dentro de um corpo que se tornara um terrível cercado do qual não podia escapar”? Essa é uma das questões levantadas por Patrimônio, que ganha nova tradução para o português. Neste livro de 1991, Roth revisita os altos e baixos da relação com o pai. Em uma narrativa que nunca recorre a um estilo sentimental ou autoindulgente, o autor americano, que começou a carreira no estilo corrosivo de O complexo de Portnoy, adota um tom mais sóbrio. Essas memórias abrem caminho para as obras de ficção lançada por Roth nos anos seguintes, sobretudo O teatro de Sabbath, e a tetralogia composta por Homem comum, Indignação, A humilhação e Nêmesis. Poucos autores alcançaram, nas últimas décadas, uma produção tardia tão poderosa.

813.54

Als sein Vater an einem Gehirntumor erkrankt, wird der Sohn zum Krankenpfleger und Seelsorger. Das ist grauenhaft komisch. Doch der Leser kann lächeln - und am Ende stehen Bewunderung und Staunen.

’I must remember acurrately’, I told myself, ‘remember everything accurately so that when he is gone I can re-create the father who created me’. You must not forget anything.
Dit boek neemt een aparte plaats in in het oeuvre van Roth, want het is op en top autobiografisch. Uiteraard gebruikte Roth in zijn romans geregeld autobiografische elementen: bij zijn vroege ‘schandaalroman’ Portnoy’s Complaint moeten we geen tekening maken, zijn thuisstad Newark figureert prominent in verschillende boeken, en bijvoorbeeld in The Plot against America, voert hij gewoon zijn eigen familie op. Maar in dit boek beschrijft hij op een vrij zakelijke toon de laatste maanden en dagen van zijn vader, Herman Roth, die in 1988 stierf aan een hersentumor.
Blijkbaar hield Roth vanaf het moment van de diagnose van de kanker een soort dagboek bij, vooral omdat de mogelijkheid van het wegvallen van zijn vader hem tot in het diepste van zijn ziel raakte. Nu was die vader niet zomaar iemand: Herman Roth was een dominante persoonlijkheid, niet voor niks was de jonge Philip zo in opstand tegen hem gekomen. Terwijl het aftakelingsproces 40 jaar later zijn gang gaat, zien we Philip in dit boek voortdurend zijn relatie met zijn vader taxeren, “he wasn’t just any father, he was the father, with everything there is to hate in a father and everything there is to love”.
En we zien hem worstelen met de intussen klassieke eindelevens-vragen: wat is een menswaardig einde, zijn al die medische ingrepen nog nodig, kan en mag ik in de plaats van mijn vader beslissingen over hem nemen, enz? De vertwijfeling die Roth in de greep krijgt wordt erg benadrukt, zodat dit minstens evenzeer een boek is over Philip als over zijn vader.
Dit mag dan een apart boek zijn, de typische Roth-insteek zit er ook in: ook hier weer focust hij op het leven in al zijn glorie en miserie, de mens in zijn hoogtes en laagtes, kortom het leven zelf. Als zijn vader op een dag de hele badkamer met zijn stoelgang heeft besmeurd en er huilend bij zit, noteert Philip nadat hij alles heeft schoongemaakt: “that was the patrimony. And not because cleaning it up was symbolic of something else but because it wasn’t, because it was nothing less or more than the lived reality that it was.” Vintage Roth is dit.
Het portret dat Roth in dit boek van zijn vader schetst, is op sommige momenten hard en ongenadig, want ook alle kleinmenselijke kantjes van Herman komen geregeld aan bod. Maar het is uiteindelijk een eerbetoon geworden aan een man die alles gegeven heeft, een rasverteller ook die iedereen lastigvalt met eindeloze verhalen over zijn verleden (het is duidelijk waar Philip zijn verteltalent vandaan heeft), een man die zich tot het einde bleef vastklampen aan het leven, “Dying is work, and he was a worker”. Dit kleine boekje heeft uiteraard niet de epische kracht van Roth’s grootste romans, maar het is een boek dat diep raakt, zonder sentimenteel te worden. ( )

i kept finding myself wondering why this was written, and how straight white men are so sure their stories are important, so it would seem i came to this book biased against it and perhaps i therefore can't judge it accurately. i did find some passages surprising or well done or even a little funny, but also did continue to wonder what the point was in his making this public. especially some things that it would seem his father would have rather been kept in the family. sure it's a nice tribute to his father, and easy (sometimes even touching; often not, at least he's honest about some of his father's bad qualities) to read, but i don't know that it's more than that. it's not particularly well written and doesn't have that much to it. 2.5 stars might be a little high. ( )