André De Laet

André De Laet, voormalig leraar geschiedenis, pretendeert een cultuurhistorische studie te bieden van hoe de mens zich doorheen het verleden heeft verhouden tot de tijd, en vooral hoe die houding geëvolueerd is. In de praktijk is zijn blik beperkt tot de Westerse ruimte, te beginnen bij het vroeg-Middeleeuwse tijdsaanvoelen, nog sterk verwant met de cyclische tijd, om via het lineaire denken dat in de loop van de 13de eeuw almaar prominenter werd, culminerend in het modernistische vooruitgangsdenken, om dan uit te komen bij het versplinteren van de tijd in de hedendaagse periode. Niet echt verrassend.

Opvallend is dat De Laet enerzijds filosofische werken, maar vooral kunsthistorische voortbrengselen als uiting en aanzwengel van die evolutie gebruikt. En dat maakt dat hij netjes 7 tijdperken onderscheidt: vroege Middeleeuwen, Gotiek, Humanisme-Renaissance, Barok, Verlichting, Modernisme en tenslotte het loslaten van alle zekerheden in de 20ste eeuw. Dat verknippen van de tijdperken suggereert dat er in elk ervan een ander tijdsaanvoelen heerste, en dat is toch nogal kunstmatig en wellicht ook niet helemaal correct.

Bovendien heeft hij het amper 200 bladzijden tellende boek volgepropt met verwijzingen naar filosofen, kunstenaars en wetenschappers, waardoor dit wel een omgevallen boekenkast lijkt, waar hij in een veel te snel tempo doorheen gaat. Ik heb respect voor de enorme rijkdom van het materiaal, maar een iets meer synthetische benadering in plaats van een opeenstapeling van verwijzingen in een soms nogal hoogdravende taal had tot een beter inzicht kunnen leiden, dunkt me. Tenslotte: dit boek is bijna 30 jaar oud, en dat is er ook wel aan te merken.… (més)