In het laatste oorlogsjaar raakt Tin zijn vader kwijt. Ook dertig jaar later heeft dit nog steeds grote impact ( )

Prachtig boek, ik kon me deels goed inleven in de oudere versie van de hoofdpersoon. Met name de achterdocht voor mensen in andere culturen (Afrika, Azië). Bijzonder hoe Thomese beschrijft wat een jeugdtrauma als het gemis van je vader (en het schuldgevoel dat zijn moeder hem daarvoor bezorgde) voor invloed en effect heeft op de rest van je leven, op de vorming van je karakter.
Ik vind het eind wat te positief en niet echt realistisch/in de lijn van de rest van het verhaal, dat had wat mij betreft achterwege gelaten kunnen worden. ( )

Dat Thomése kon schrijven, wist ik van Schaduwkind, een mooie evocatie van het rouwproces om een gestorven dochtertje. Ook in dit boek toont de auteur geregeld dat hij literair wel wat in zijn mars heeft, met mooie passages en regelmatig leuke taalvondsten (het begrip “aanwezigheidsschaamte” bijvoorbeeld). Maar ik ben afgeknapt op het doorzichtige van het verhaaltje (het jeugdtrauma van hoofdfiguur Tin dat hem gevormd heeft tot een angstige persoonlijkheid), op het omslachtige gejengel van de jonge Tin in deel 1 (die net zijn vader verloren heeft), op het overtrokken “heart of Darkness”-sfeertje waarmee Afrika in deel 2 in beeld wordt gebracht en op de lullige manier waarop het verhaal eindigt. Ook stilistisch schort er wat: Thomése’s mooischrijverij levert af en toe wel goede passages op, maar het breedsprakerige wekt geregeld ergernis. Hier zat zoveel meer in, maar vooral omdat Thomése zich alleen op Tin concentreert, en te expliciet op zijn trauma inzoomt, schiet hij zijn doel ver voorbij. ( )

Dikke, dikke vijf sterren. Wat een geweldig boek. De schrijver weet het onzegbare in verbluffende paradoxen te vangen. In het eerste deel de hijgerige angst van de jongen, in het tweede deel het cynisme van de volwassen man. Prachtige volzinnen, die inslaan als een bom. En verder is het 'gewoon' een aangrijpend en spannend, soms huiveringwekkend verhaal, met de nodige humor. Er is een parallel met Nooit meer slapen, in het tweede deel, de expeditie waarin alles misloopt en de ik-figuur zich de buitenstaander voelt. Qua stijl doet het niet voor dat meesterwerk onder en het geheel is zelfs sterker doordat het trauma van de hoofdpersoon in het eerste deel meebeleefd wordt. In enkele passages doet het ook denken aan Coetzee, ook zo'n tovenaar die dingen die niet in woorden uit te drukken zijn, toch weet over te brengen. Qua souplesse van formulering doet het niet onder voor McEwan. ( )

Eigenlijk 3,75 ster, maar we ronden wederom naar boven af want we hebben nog maar eens een prachtige roman achter de kiezen. Trefzeker, aangrijpend, spannend, grappig, angstaanjagend, virtuoos: 'De onderwaterzwemmer' is het allemaal. Thoméses stijl is ongenaakbaar, een waar taalfeest, van het beste proza dat we vandaag kunnen lezen. Deze roman zal ongetwijfeld op menig eindejaarslijstje figureren, inclusief het mijne, en dat zou niet meer dan terecht zijn. Bravissimo! ( )