Tijdens een korte vakantie op Vlieland, in de nabijheid van de Rode Kabouter, de kortste vuurtoren van de Wadden, las ik Vuurtorenberichten. Een geweldig fijn boekje van Yazmina Barrera. Het telt zo’n 180 bladzijden en zes hoofdstukken, waarbij in elk hoofdstuk één vuurtoren centraal staat. Maar toen ik het nog eens goed gelezen had, zag ik dat het eigenlijk niet eens over vuurtorens gaat. Het gaat over heel wat anders. Over het belang van ervaringen. https://www.rizoomes.nl/literatuur/vuurtorenberichten-een-boekrecensie/ ( )

Definiría este libro con una única palabra: destellos. Destellos de un viaje, de una vida, detalles insignificantes que se transforman en algo enorme. Un diario de viajes, anécdotas y datos relevantes perfectamente unidos y con una prosa que me ha encantado descubrir, muy delicada y que tan pronto puede encadenar una narración de datos técnicos como un párrafo que te dispara directamente a lo más profundo de tus sentimientos. ( )

This little book of essays reviews the history of lighthouses, and the authors interest in the subject. Lighthouses seem to be a metaphor for isolation and connection. The book was written in Spanish, and translated by Christina McSweeney. The subject is quirky, and the writing quite literary.

Here is an example of the writing:

"I wonder how far I'd have to go to hear silence. Or at least, some form of silence, because at sea there are always waves, in the countryside there are the sounds of the wind and animals. And wherever I am there will be my respiration, my heart. When it occurs to me that there isn't a single place or moment in which you can hear (or rather not hear) absolute silence, I experience a sense of anguish. Perhaps silence can be found in anechoic chambers, which absorb sound waves, or in outer space, or in death." ( )

Desde hace ya varios años, mi relación con los libros es cada vez más personal. Estoy convencida que los libros llegan cuando estás lista para leerlos, como si trajeran un mensaje de algún remoto y estotérico lugar que no sé si es “el más allá”, el más acá o algún mensaje para el futuro, pero amo esa sensación de poderme sumergir en un libro, leerlo con todo el cuerpo, entenderlo a profundidad y terminar sintiendo que soy amiga de quien lo escribió en cuanto lo termino, como si nos pudiéramos entender a la perfección.

Eso me pasó con Cuaderno de Faros, de Jazmina Barrera.

“Siento más cercanas, muchas veces, las experiencias de los otros en papel que las que he vivido en carne y hueso.”

Los faros siempre me han parecido un objeto lindo, aunque no tenían importancia para mi y - me pesa decirlo- no había puesto atención a la cantidad de historias que pueden provocar o contar, ni la cantidad de referencias literarias que tienen.

Hace dos años, en el primer aniversario de la muerte de mi papá, fuimos a dejar sus cenizas a ese “cementerio o una tumba enorme que es el mar” (“La mar fiel que dormita sobre las tumbas”) en Veracruz, justo atrás de Sacrificios, para que sea siempre parte de los corales, nade entre peces o delfines y vuele con las aves que viven ahí.

En esta isla -cerrada al público desde hace años- vive un Faro pequeño (0.75 M de largo y 0.3 M de ancho; 19° 00.5' N; 096° 05.50' W) y desde entonces, el Faro no sólo me acompaña, si no que: significa. Tanto, que cada vez más, siento el impulso de tener que vivir cerca.

Sonreí por horas al leerlo, pese a que a lo largo de todo el libro, tuve esta sensación de nostalgia al que Jazmina hace referencia varias veces.
Hice listas de los escritores, artistas y demás figuras que menciona, subrayé frases, marqué párrafos completos y conocí mi nueva palabra favorita: Hiraeth… fue esa la sensación que quedó en mi al cerrar el libro.
Ahora seguiré buscando los libros de Jazmina para hablar con ella de pájaros, colecciones, libros y recuerdos a través de sus letras. Al menos, hasta que nos hagamos amigas… ( )

Een essayistisch autobiografietje?
Een biografische cultuurgeschiedenis?
Moeilijk te typeren, Vuurtorenberichten, al lijkt refereren aan Valeria Luiselli's Valse Papieren het meest evident.
In Vuurtorenberichten koppelt Jazmina Barrera haar fascinatie voor vuurtorens aan persoonlijke gedachtes, culturele referenties of Moby Dick-achtige uitweidingen over eigenschappen ervan.
De mens in mij vindt dat erg fascinerend, de lezer in mij meestal niet eenvoudig. Toen Barrera over een vuurtoren aan het eind van de Hudson vertelde dat Antonio Munoz Molina ernaar verwees als "de vuurtoren aan het eind van de Hudson" proefde ik geen vleugje ironie en wanneer Barrera wat later smalend over mosselen eten deed, meende ik er de brui aan te geven. (dat had niet eerlijk geweest, maar lezen is nu eenmaal ook een emotionele bezigheid)
Blij dat ik dat niet gedaan heb.
Heel het boek lang legt Barrera leuke verbanden, wijst ze speels op treffende referenties en neemt je als lezer steeds dieper mee in haar fascinatie voor vuurtorens, wat die voor haar persoonlijk betekenen en hoe en waarom ze daar in opgaat.
Met 2 bloedmooie pagina's over Jonathan Franzen en David Foster Wallace had ze me weer helemaal voor zich teruggewonnen en wanneer ze op het eind van dat hoofdstuk vertelt waarom ze moet stoppen met vuurtorens bezoeken, greep ze me helemaal bij de keel.
De verandering in stijl en toon die ze in haar laatste hoofdstuk (toch weer een vuurtorenbezoek!) aanslaat, laat je als lezer dieper in haar ziel kijken en brengt nog enkele prachtige ontboezemingen mee over heimwee naar het heden en ervaringen op papier die soms dichterbij lijken dan haar eigen ervaringen.

Graag en vlot gelezen. Lang getwijfeld aan die vijfde ster, maar daar hebben de laatste 20 pagina's met verve verandering in gebracht.


( )